. Kiss.az

Cin Kelezi - Wikipedia - Kiss.az

Ana Səhifə - Cin Kelezi

Çin kələzi (lat. Manis pentadactyla) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin panqolinlər dəstəsinin kələzkimilər fəsiləsinin kələz cinsinə aid heyvan növü.

Çin kələzi
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Filozoa
Aləm:
Heyvanlar
Yarımaləm:
Eumetazoylar
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
İkitərəflisimmetriyalılar
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Sonağızlılar
Tip:
Xordalılar
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Onurğalılar
İnfratip:
Ağızçənəlilər
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Xoanlar
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Dördayaqlılar
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Sinif:
Məməlilər
Klad:
Theriimorpha
Klad:
Theriiformes
Klad:
Trechnotheria
Klad:
Cladotheria
Klad:
Prototribosphenida
Klad:
Zatheria
Klad:
Tribosphenida
Yarımsinif:
Vəhşi heyvanlar
Klad:
Euteriyalar
İnfrasinif:
Plasentalılar
Maqndəstə:
Boreoeutheria
Dəstəüstü:
Lavrazioterilər
Klad:
Scrotifera
Qranddəstə:
Ferungulata
Mirdəstə:
Ferae
Klad:
Pholidotamorpha
Dəstə:
Panqolinlər
Yarımdəstə:
Eupholidota
Fəsiləüstü:
Manoidea
Fəsilə:
Kələzkimilər
Yarımfəsilə:
Maninae
Cins:
Kələz
Növ:
Çin kələzi
Beynəlxalq elmi adı
  • Manis pentadactyla L., 1758[1][2][…]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  584931
NCBI  143292
EOL  337658
FW  104152

Mündəricat

  • 1 Arealı
  • 2 Xarici görünüş
  • 3 Xüsusiyyətləri
    • 3.1 Qidalanma yeri
    • 3.2 Həyat tərzi
    • 3.3 Çoxalması
  • 4 Statusu
  • 5 Qalereya
  • 6 İstinadlar
  • 7 Həmçinin bax

Arealı

redaktə

Asiyada Nepalın qərbi, Assam, Şərqi Himalay, Birma və Çində yayılmışdır.

Xarici görünüş

redaktə

Uzunluğu 60 sm, quyruqları 18 sm təşkil edir[3]. Bədənlərində 18 cərgə pulcuq olur. Bu isə sürünənlər üçün qeyri adidir. Kiçik başı və ensiz quyruqları olur. Burunları iri olur. Dairəvi formaya malik olurlar. Ön və arxa ətraflar iti caynaqlara sahib olur. Digər sürünənlərdən fərqli olaraq yaxşı inkişaf etmiş qulaq seyvanına malikdirlər.

Xüsusiyyətləri

redaktə

Qidalanma yeri

redaktə

Enliyarpaq və subtropik meşələrdə yayıllırlar. Nepalın təpəlik ərazilərində onlara rast gəlmək mümkündür. Səbəb isə bölgədə çoxlu termit yuvaları mövcuddur.

Çində onları oyuq qazan canlılar kimi tanıyırlar. Öz güclü əlləri və iti dırnaqları ilə uzunluqları 8 m olan yuva qaza bilirlər. Bu tip oyuğu 3–5 dəqiqəyə qaza bilirlər. İçəri daxil olan canlı elə oradan ehmalca girişi bağlaya bilir.

Həyat tərzi

redaktə

Həyatı barədə məlumat olduqca azdır. Bu onların gecə həyatı sürməsi ilə əlaqədardır. Astagəl hərəkətə malik canlılardır. Demək olar ki, aqressivlik nümayiş etdirmirlər. Üzərlərinə hansısa yırtıcı düşərsə, bükülərək öz qalın pulcuqlarına arxayın olurlar. Pulcuqlar bütün bədəni əhatə edir. Əsasən yer üstü canlılardırlar. Ancaq bəzi hallarda ağaca belə çıxırlar. Digər kələzlər kimi Çin kələzləri də qarışqa və termitlərlə qidalanır. Onlar həm də öz dırnaqlarında termitlərin yuvalarında dəlik açmaq məqsədi üçün istifadə edirlər. Sonra uzun dillərini dəlikdən içəri salaraq şikarını yeyirlər. Dilin uzunluğu 25 sm təşkil edir.

Çoxalması

redaktə

Nepalda aprel-may aylarında bala verir. Balanın uzunluğu 45 sm, uzunluğu usə 1 fut təşkil edir. Balalar doğularkən belə pulcuğa sahib olurlar. İlk iki gün balalar olduqca zəif olur. Doğulan andan hərəkət etmək istəyən balaları anası quyruğu və belində gəzdirir. Erkəklər də balalarına qarşı şəfqətli davranır.

Statusu

redaktə

Təhlükədə olan növ olaraq (ing. EN, Endangered)[4] qeydə alınmışdır. Onların həyatı üçün əsas təhlükə ətlərinə görə ovlanmaları və yaşadığı bölgələrin mənimsənilməsidir.

Qalereya

redaktə
  •  
    Çin panqolininin skleti
  •  

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
  2. ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
  3. ↑ Shepherd, Chris R. A Naturalist's Guide to the Mammals of Southeast Asia. Wiltshire, UK: John Beaufoy Publishing. 2012. 13. ISBN 978-1-906780-71-5.
  4. ↑ "Çin panqolinləri". 2012-04-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-07.

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Çin_kələzi&oldid=8157215"
KISS.AZ