Konfliktologiya — münaqişələrin yaranması və inkişafı mexanizmləri və qanunauyğunluqları haqqında biliklər sistemidir. Buraya həm də münaqişələrin idarəolunması prinsipləri və texnologiyaları da daxildir. Konfliktologiyanın obyektinə münaqişənin bütün formaları, predmetinə isə –hər hansı bir münaqişənin yaranması, inkişafı və bitməsini xarakterizə edən ən ümumi biliklər daxildir.[1]
Konfliktologiyanın predmeti haqqında ən ümumi təsəvvürü "konfliktologiya" sözünün etimoloji mənası verir, yəni "münaqişələr haqqında elm" olması.
Müasir konfliktologiya – kifayət qədər inkişaf etmiş çoxsahəli bir fənndir. Onun əsasını fəlsəfə, sosiologiya və psixologiya kimi elmlər formalaşdırıb. Lakin yeni elmi fənn olan konfliktologiyanın meydana gəlməsində bir sıra digər elmlər də müəyyən rol oynayıb: tarix, politologiya, iqtisadiyyat, sənətşünaslıq, hüquqşünaslıq, idarəetmə nəzəriyyəsi və s.
Konfliktologiya elminin əsası, sosiologiyanın banisi sayılan Oqüst Kont (1798-1857-ci illər), Herbert Spenser (1890-1903-cü illər), Karl Marks (1818-1883-cü illər) və s. iştirakı ilə yaradılmışdır. Onların əsərləri həm konfliktologiyanın ümum-nəzəri bazası, həm də sosial münaqişələrin təhlili, qiymətləndirilməsi və həlli üçün işlədilən vasitələrin yaradılmasında metodoloji əsas rolunu oynayır.
Konfliktologiyanın əsasını yaradan klassiklərin ideyaları ictimai elmlər nümayəndələrinin sonrakı nəsilləri tərəfindən işlənib hazırlanmışdı. Bunların sırasında Vilhelm Vundtu (1832-1920-ci illər), Georq Zimmeli (1858-1918-ci illər), Emil Dürkheymi (1858-1917-ci illər), Maks Veberi (1864-1920-ci illər), Ziqmund Freydi (1856-1939-cu illər) və s. göstərmək olar. Müxtəlif elmi cərəyanların münaqişələri yekdil olaraq cəmiyyətin həyatında münaqilərin vacib rolunu qəbul edir, lakin onların qiymətləndirilməsinə müxtəlif mövqelərdən yanaşırdılar.
Konfliktologiyanın məqsədi – münaqişələrin tənzimlənməsi və həllinin nəzəri təminatıdır. Konfliktologiya elmi fənn olaraq, aşağıdakı əsas vəzifələri həll edir: münaqişələrin mahiyyəti, səbəbləri, mərhələləri və iştirakçılarının müəyyən edilməsi; münaqişəli vəziyyətlərin idarə olunması yollarının müəyyən edilməsi, üsullarının axtarılıb tapılması; münaqişələrin əsas formalarının tapılması, özünəməxsusluğunun müəyyən edilməsi.