 |
 |
Kiss.az |  |
 |
Natalya Lvovna Zabila (ukr. Забіла Наталя Львівна; 20 fevral (5 mart) 1903, Sankt-Peterburq[2] – 6 fevral 1985[1], Kiyev) — uşaqlar üçün yazdığı əsərləri ilə tanınan ukraynalı Sovet yazıçısı (nasir və şair).
| Natalya Lvovna Zabila | |
|---|---|
| ukr. Забіла Наталя Львівна | |
 | |
| Doğum tarixi | 20 fevral (5 mart) 1903 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 6 fevral 1985[1] (81 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı |
 SSRİ |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | şair, uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, yazıçı |
| Əsərlərinin dili | ukrain dili |
| Janrlar | uşaq ədəbiyyatı, elmi fantastika |
| Mükafatları |
     |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Natalya Zabila 1903-cü ildə Sankt-Peterburqda zadəgan ailəsində anadan olub. Onun atası Viktor Zabila, akademik-heykəltəraş Parmen Zabilanın oğlu, ukraynalı şair və Taras Şevçenkonun dostu və qohumu idi.[3] Atasının xalası rəssam Nikolay Genin həyat yoldaşı idi. Zabilanın valideynləri Aleksandr Lyüdviqoviç Ştiqlitz adına Sankt-Peterburq Dövlət Rəssamlıq və Dizayn Akademiyasında təhsil alıblar.[4]
Onlar ailədə yeddi uşaq var: dörd qız və üç oğlan olublar. Onların hamısı bədii ədəbiyyata, musiqiyə, rəssamlığa həvəs göstəriblər və belə bir mühitdə tərbiyə olunublar.[5] Zabila uşaqlıqdan rəsm çəkməyi, şeirlər və nağıllar yazmağı sevirdi. O, çox mütaliə edir, xüsusən Taras Şevçenkonun əsərlərini oxumağı sevirdi.
1917-ci ildə Zabilanın ailəsi Ukraynaya köçərək kiçik Lyubotin kəndində (indiki Xarkov vilayəti) məskunlaşıb.[3] Atası Sankt-Peterburqda qaldığından, ailənin böyük uşaqları işləməli olublar.
Zabila gimnaziyada sürətləndirilmiş kursu bitirmiş, müxtəlif vəzifələrdə çalışmış, Xarkov yaxınlığındakı Starı Lyubotın kəndində (indiki Lyubotının bir hissəsi) bir neçə il dərs demişdir. O, 1925-ci ildə Xarkov Xalq Maarif İnstitutunun tarix fakültəsini bitirib.[6] Tələbəlik illərində Zabila uşaqlar üçün nəsr əsərlər və şeirlər yazırdı. 1924-cü ildə ilk həyat yoldaşı Sava Bojko Kamenets-Podolskidə nəşr olunan "Çervoni kordon" qəzetində onun ilk şeirini çap etdirdi.[3]
Yazıları "Barvinok" jurnalı və "Çervoni kordon” qəzetində dərc edilib. O, polyak, rus, fransız və digər dillərdən tərcümələr edirdi.
1936-cı ilin əvvəlində uşaq ədəbiyyatı üzrə keçirilən Ümumittifaq konfransında fəal iştirak etmişdir. N.Zabilanın iclasdakı çıxışı "Uşaq ədəbiyyatı" jurnalında (No3-4, 1936) dərc edilmişdir.
O, həm ÜmumUkrayna Proletar Yazıçılar Birliyinin, həm də 1939-cu ildən Sov.İKP-nın (bolşeviklər) üzvü olub. "İqorun yürüşü haqqında nağıl"ı ukrayna dilinə tərcümə edib.[7]
Böyük Vətən müharibəsi illərində Natalya Zabila Qazaxıstanda yaşayıb və işləyib. Ukraynaya qayıtdıqdan sonra Xarkov yazıçılar təşkilatına rəhbərlik edib və 1947-ci ilə qədər "Barvinok" jurnalının redaktoru olub.
Yazıçı Natalya Zabilanın Stalinin Kremldə Gele Markizova ilə görüşündən bəhs edən "Hər kəs haqqında" şeiri "Molod" (Kiyev, 1951) və "Detgiz" (Leninqrad, 1951, 200 000 nüsxə; 1952, 100 000 nüsxə) nəşriyyatında rus (tərcümə edən Yelena Blaqinina) və ukrayna dillərində ayrıca illüstrasiyalı kitablar şəklində kütləvi şəkildə çap olunub. Kitabların hər iki dildəki versiyası illüstrasiyalarında Mixail Kalaşnikovun Stalin və Gelenin təsvir olunduğu fotoşəkilinin süjetindən istifadə edilib; Üstəlik, ukrayna dilindəki şeirində Gelenin adı çəkilir, lakin rus dilinə tərcümədə Gelinin adı yoxdur.
Natalya Zabila üç dəfə evlənib. İlk həyat yoldaşı Sava Bojko ilə 1923-cü ildə ailə həyatı qurub və 1924-cü ildə oğulları Taras dünyaya gəlib.[8] 1925-ci ildə Nataliya ikinci həyat yoldaşı, uşaqlar üçün şeirlər yazan şair Anton Şmihelski ilə evlənib. Onların bu nikahdan, Qolodomor dövründə vəfat edən iki qızı Halina və Yasiya dünyaya gəlib.[8]
Qızlarının ölümündən sonra Zabila rəssam Dmitri Şavıkinlə ailə həyatı qurub.[8]
Natalya Zabila 6 fevral 1985-ci ildə Kiyevdə 82 yaşında vəfat edib.
 |
 |
KISS.AZ |  |
 |
|