. Kiss.az

Qafqaz Col Pisiyi - Wikipedia - Kiss.az

Ana Səhifə - Qafqaz Col Pisiyi
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz.

Qafqaz meşə pişiyi[2] (lat. Felis silvestris caucasica) — Meşə pişikləri növünə daxil olan yarımnövdür. Əsasən Qafqaz və Türkiyə ərazilərində yayılmışdır.

Qafqaz çöl pişiyi
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Filozoa
Aləm:
Heyvanlar
Yarımaləm:
Eumetazoylar
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
İkitərəflisimmetriyalılar
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Sonağızlılar
Tip:
Xordalılar
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Onurğalılar
İnfratip:
Ağızçənəlilər
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Xoanlar
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Dördayaqlılar
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Sinif:
Məməlilər
Klad:
Theriimorpha
Klad:
Theriiformes
Klad:
Trechnotheria
Klad:
Cladotheria
Klad:
Prototribosphenida
Klad:
Zatheria
Klad:
Tribosphenida
Yarımsinif:
Vəhşi heyvanlar
Klad:
Euteriyalar
İnfrasinif:
Plasentalılar
Maqndəstə:
Boreoeutheria
Dəstəüstü:
Lavrazioterilər
Klad:
Scrotifera
Qranddəstə:
Ferungulata
Mirdəstə:
Ferae
Klad:
Pan-Carnivora
Klad:
Carnivoramorpha
Klad:
Yırtıcıkimilər
Dəstə:
Yırtıcılar
Yarımdəstə:
Pişikkimilər
Fəsilə:
Pişiklər
Yarımfəsilə:
Kiçik pişiklər
Cins:
Pişik
Növ:
Meşə pişiyi
???:
Qafqaz çöl pişiyi
Beynəlxalq elmi adı
  • Felis silvestris caucasica Konstantin Alekseevich Satunin, 1905[1]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  726327
EOL  1243778

Mündəricat

  • 1 Xüsusiyyətləri
  • 2 Arealı və yayılma şəraiti
  • 3 Çoxalması
  • 4 Qoruması
  • 5 İstinadlar

Xüsusiyyətləri

redaktə

Qafqaz çöl pişikləri xarici görünüş baxımından Orta Avropa çöl pişiklərinə bənzəyirlər. Tipik pişik görkəminə malikdir. Ev pişiyindən ölçüləri qismən böyükdür. Bədən uzunluğu 63-75 sm, quyruq uzunluğu 27-34, kütləsi 6 kq-a çatır. Quyruğu ev pişiyinin quyruğundan yoğundur, qara halqaları kəskin seçilir. Rəngi adətən boz sarımtıl olur. Belində qara zolaqlar ifadə olunur, bəzən zolaqlar xallara parçalanır. Bu yarımnöv çöl pişikləri arasında ən iriləridir. Yumru başa və böyük cəzbediçi gözə sahibdirlər. Dişiləri cəlb etmək məqsədi ilə aşağı tonlu səslər çıxarırlar. Qış zamanı kürkü uzun olur. Baş hissəsindən quyruğuna qədər qara zolaqların keçdiyi aşkar şəkildə görünür.

Arealı və yayılma şəraiti

redaktə

Qafqaz çöl pişiyi əsasən Qafqazın hündürlüyü 2500-3000 metr olan ərazilərində yayılmışlar.[3] Enliyarpaq meşələrin sıx sahələrində tənha həyat sürür. Əsasən gəmiriçilər, kiçik quşlar ilə qidalanır. Bəzən onlar özlərindən həcmcə böyük olan fazan, dovşan hətta cavan dırnaqlı məməliləri ovlaya bilirlər. Onlar insanların yaşadığı ərazilərdə fərdi təsərrüfatlara hücum edir və quşları ovlayır.[4].

Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqaz dağlarının meşələrində rast gəlinir. Hirkan meşələrində yaşaması təsdiq olunmamışdır. Meşə ekosistemlərinə bağlı növdür. Azərbaycanda d.s.-dən 350-1800 m hündürlüklərdə yayılmışdır, daha sıx rast gəldiyi hündürlüklər 350-800 m arasındadır. Gecə həyat tərzi keçirir. Yuvalarını iri ağacların koğuşunda qurur. Ağaclara sərrast dırmaşır, hündür budaqlarda ov edir. Yaşadığı yerləri sidikləri ilə nişanlayır. Bəzən caynaqları vasitəsilə ağac qabıqlarını cırmaqlamaqla və görünən izlər saxlamaqla öz yaşadıqları əraziləri digər fərdlərdən qorumuş olur.

Pişiklər üzmək xüsusiyyətinə malik olsa da, buna ehtiyac olmayınca suya girmirlər.

Çoxalması

redaktə

Çütləşmə dövrü əsasən fevral-mart aylarına təsadüf edir. Boğazlıq dövrü 70 gün davam edir. Bir qayda olaraq üç bala verir. Dişi öz balalarını dörd ay müddətində südlə bəsləyir. Bununla belə öz balalarını daha tez ova alışdırır.

Qoruması

redaktə

Qafqaz çöl pişiyi Rusiyanın Qırmızı kitabına daxil edilmişdir.

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
  2. ↑ Кавказская лесная кошка // Красная книга Российской Федерации. Том 1. Животные. — М.: АСТ, 2001. — С. 643—645. — 862 с. — ISBN 5-17-004878-5 [1] Arxivləşdirilib 2020-11-15 at the Wayback Machine
  3. ↑ Heyvanlar aləmi. "Çöl pişiyi" (rus). 2020-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-14.
  4. ↑ "Кавказская Лесная Кошка (Felis Silvestris)". 2012-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-14.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Qafqaz_çöl_pişiyi&oldid=8218541"
KISS.AZ