 |
 |
Kiss.az |  |
 |
|
redaktə
|
|
Opera portalına xoş gəlmisiniz!
|
   |
Hamı belə edir və ya aşiqlər məktəbi (KV 527, it. Così fan tutte, ossia La scuola degli amanti)) iki pərdəli Mosartın, Antonio de Samoranın pyesi əsnasında Lorenso da Pontenin yazmış olduğu librettoya bəstələmiş olduğu opera. Operanın ilk premyerası 26 yanvar 1790-cı ildə Vyanada Burqtatrda oynanılmışdır.
Gənc zabitlər Quqlielmo və Ferrando öz sevgililərinin: bacılar Dorabella (Ferrandonun sevgilisi) və Fiordilicinin (Quqlielmonun sevgilisi) sədaqətliliyindən danışaraq fəxr edirlər. Qoca filosof don Alfonso buna inanmır və onlara mərc gəlməyi təklif edir. Qalib gələcəklərinə əmin olan zabitlər buna tez razı olurlar. Don Alfons bacılara sevgililərinin müharibəyə çağrıldıqlarını xəbər verir. Onlar göz yaşları içində vidalaşırlar.
.jpg)
Arşın mal alan — Üzeyir Hacıbəyovun 1913-cü ildə yazdığı son operetta. Əsəri Üzeyir bəy Sankt-Peterburqda konservatoriyada oxuyarkən qələmə almışdı. Operettanın süjeti Qarabağın Şuşa şəhərinin həyatından alınmışdır.2013-cü ildə UNESCO-nun Baş Konfransının 36-cı sessiyasında Arşın mal alan operattasının 100 illik yubileyinin dünya səviyyəsində qeyd edilməsi haqqında qərar qəbul edilib. Ü.Hacıbəyov “Arşın mal alan” operettasını tamamladıqdan sonra onu ilk dəfə Sankt-Peterburq konsevatoriyasının direktoru, görkəmli rus bəstəkarı A.Qlazunova göstərmişdir. A.Qlazunov əsəri çox bəyənmiş və onu bütün Rusiyada ilk operetta adlandırmışdır. “Arşın mal alana” verilən bu cür yüksək qiymətdən sonra Üzeyir bəy əsərin partiturasını və librettosunu Bakıya, dostlarına göndərir.
Volfqanq Amadeus Mosart (Wolfgang Amadeus Mozart) (27 yanvar 1756, Zaltsburq – 5 dekabr 1791, Vyana) – dahi Avstriya bəstəkarı, Avropa klassik musiqisinin ən nüfuzlu nümayəndələrindən biri. Mosart bəstəkarlıqla yanaşı, eyni zamanda mahir skripkaçı, klavesin və orqan ifaçısı və dirijor da olmuşdur. Müasirlərinin dediyinə görə dahi bəstəkar qeyri-adi musiqi duyumu, eşitdiyi musiqiləri yadda saxlama və improvizə etmə kimi fenomenal qabiliyyətlərə malik olmuşdur. Yaratdığı 600-dən çox əsəri simfonik, konsert, kamera, piano, xor kimi klassik musiqi janrlarının ən yüksək zirvələrində qərarlaşıb. Onun əsərləri dünyanın ən nüfuzlu orkestrlərinin konsert reperturlarının ayrılmaz parçasını təşkil edir.
Volfqanq Amadey Mosart o dövrlər Müqəddəs Roma imperiyasının tərkib hissəsi olan Avstriyanın Salzburq arxiyepiskopluğunun eyniadlı şəhərində Leopold və Anna Mariya Pertl Mosartların ailəsində dünyaya göz açmışdır. Mosartın özündən savayı sağ qalmiş "Nanerl" Mariya Anna adlı bacısı da olmuşdur. Mosart doğumundan bir gün sonra Müqəddəs Rupert kilsəsində xaç suyuna salınmışdır. Bu mərasimdə körpəyə latın formasında olan Joaness Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart adı verlimişdir. Mosart isə özünü sonralar "Volfqanq Amadey Mosart" kimi adlandırılmağı üstün tutmuşdur.
Şah İsmayıl — Bəstəkar Müslüm Maqomayevin eyniadlı Azərbaycan dastanı əsasında yazdığı opera. Bəstəkar əsəri 1916-cı ildə eynadlı Azərbaycan dastanı əsasında yazıb, ilk dəfə tamaşaya 1919-cu ildə qoyub. Əsər 1925-ci ildə və sonrakı illərdə, müəllifin vəfatınadək (1937), ciddi libretto və musiqi dəyişikliklərinə məruz qalıb. Librettonun ilkin müəllifi Mirzə Qədir İsmayılzadədir ("Vüsaqi", Mikayıl Müşfiqin atası) olub, sonradan Məmməd Səid Ordubadi tərəfindən dəyişilib.
Bülbül 22 iyun 1897-ci ildə Şuşa yaxınlığında, hazırda Xankəndinin cənub ərazisi olan Xanbağı adlanan yerdə anadan olmuşdur. Səhnə fəaliyyətinə 1916-cı ildən başlamışdır. 1920-ci ildən Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının (o zamanlar Birləşmiş Dövlət Teatrı opera truppası) solisti olmuşdur. Fəaliyyətinin ilk illərində Üzeyir Hacıbəyovun "Leyli və Məcnun" (İbn Salam), "Əsli və Kərəm" (Kərəm), Z.Hacıbəyovun "Aşıq Qərib" (Qərib) operasında oynamışdır. 1927-ci ildə Bakı Konservatoriyasını bitirmişdir. Təhsilini davam etdirmək üçün dövlət xətti ilə İtaliyanın Milan şəhərinə getmişdir. 1931-ci ildə Milan Konservatoriyasını (Cüzeppe Anselmi, Delliponti və R. Qraninin sinfini) bitirib Azərbaycana geri dönmüş və Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında dərs deməyə başlamışdır. 1932-ci ildə onun təşəbbüsü ilə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası nəzdində Azərbaycan xalq musiqisini öyrənən elmi-tədqiqat kabineti yaradılmışdır. 1945-ci ildən etibarən Azərbaycan xalq musiqisinin tədqiqi ilə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının İncəsənət İnstitutu məşğul olmağa başlamışdır. 1938-ci ildə SSRİ xalq artisti adına layiq görülmüşdür. 1940-cı ildə professor seçilmişdir. 1950-ci ildə SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı olmuşdur. Azərbaycan SSRİ Ali Sovetinin deputatı seçilmişdir. SSRİ–nin 2 dəfə Lenin Ordeninə, 2 Qırmızı Əmək Bayrağı ordeninə, "Şərəf nişanı" ordeninə, İtaliyanın Qaribaldi ordeninə və medallara layiq görülmüşdür.
Mariya Kallas (yun. Μαρία Κάλλας, doğum şəhadətnaməsindəki adı - Sofiya Seseliya Kalos, ing. Sophia Cecelia Kalos, xaç suyuna çəkilərkən aldığı ad Anna Mariya Sesiliya Sofiya Kaloqeropulos, yun. Άννα Μαρία Καικιλία Σοφία Καλογεροπούλου) — yunan əsilli Amerika opera müğənnisi, soprano. XX əsrin ən məşhur opera müğənnilərindən biri. O, ifadəli belkanto texnikasına, geniş səs diapazonuna və böyük artistlik istedadına sahib idi. Onun repertuarına klassik operalardan tutmuş Donizetti, Bellini, Rossini, Verdi və Puççininin bel-kanto operaları daxil idi. O, özünün nəzərəçarpan musiqi və artistik qabiliyyətlərinə görə La Divina (tərc. İlahə) ləqəbinə layiq görülmüşdü.
Elçin Yaşar oğlu Əzizov (d. 13 avqust, 1975) — azərbaycanlı bariton opera müşənnisi. Azərbaycanın əməkdar artisti, Dövlət Akademik Böyük Teatrın 2008 ci ildən solisti.
Kral Opera Teatrı ya Kral Opera Teatrı, Kovent Qarden (ing. Theatre Royal, Covent Garden) — 1737 ci ildə əsası qoyulmuş, Böyük Britaniyanın paytaxtı Londonda yerləşən, səhnəsində opera və balet tamaşaları oynanılan teatr binası. Ona qısaca olaraq “Kral Operası” və ya “Kral Opera Evi” də deyilir. Teatrın binası Kovent Qarden inzibati ərazisində yerləşdiyinə görə ona çox vaxt Kovent Qarden teatrı da deyirlər. Teatr binası üç dəfə yeni bina ilə əvəzlənmişdir. Sonuncu bina 1858 ci ildə inşa edilmişdir. 1990 cı ildə isə bina tamamilə rekoctruksiya edilmişdir. Teatrın tamaşa zalı 2268 nəfərlikdir. Hündürlüyü 14,8 m, prosçeniumunun - səhnə önünün eni isə 12,2 m-dir.
| it. “Nessun Dorma!” (“Heç kim yatmasın!”) Turandot | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “Che gelida manina” (“Bu əllər necə soyuqdur”) Bohema | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “Mi chiamano Mimì” (“Məni Mimi çağırılar”) Bohema | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “Vecchia zimarra” (“Köhnə palto”) Bohema | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “Recondita armonia” (“Gizli harmoniya”) Toska | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “Vissi d'arte” (“Sənət üçün yaşayaraq”) Toska | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “E lucevan le stelle” (“Və ulduzlar parıldayırdılar”) Toska | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “La donna è mobile” (“Qadınlar daimi deyil”) Riqoletto | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “O patria mia” (“Oh, mənim əziz ölkəm”) Aida | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “La fatal pietra sovra me si chiuse” (“Ölüm daşı indi məni qapayacaq”) Aida | ||
|---|---|---|
| ||
| Habanera ariyası fr. “L'amour est un oiseau rebelle” (“Eşq azad (vəhşi) bir quşdur”) Karmen | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “Va, pensiero” (“Uç düşüncə”) Nabukko | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “Di quella pira l'orrendo foco” (“Tonqalın alovu amansızdır”) Trubadur | ||
|---|---|---|
| ||
| fr. “Le veau d'or” (“Qızıl buzov”) Faust | ||
|---|---|---|
| ||
| it. “No Pagliaccio non son” (“Yox, mən payaç deyiləm!”) Palyaçolar | ||
|---|---|---|
| ||
Xarici keçidlərdə operalar| Cakomo Puççini | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
| |||||
| Cüzeppe Verdi | ||||
|---|---|---|---|---|
|
| ||||
| Volfqanq Amadey Motsart | |||
|---|---|---|---|
|
| |||
| Coakkino Rossini | |||
|---|---|---|---|
|
| |||
| Jorj Bize | ||
|---|---|---|
|
| ||
| Müslüm Maqomayev | ||
|---|---|---|
|
| ||
| Üzeyir Hacıbəyov | ||||
|---|---|---|---|---|
|
| ||||
| Fikrət Əmirov | ||
|---|---|---|
|
| ||
|
|
 |
 |
KISS.AZ |  |
 |
|
