Xinzirek Nahiyesi - Wikipedia - Kiss.az

1727-ci ildə İrəvan əyalətinin nahiyələrindən birinin adı. Nahiyə İndiki Eçmiadzin rayonunun ərazisinin müəyyən hissəsini əhatə edirdi. Xunus və türk dillərində örək "tikinti", "istehkam" sözlərindən ibarətdir.^[1]

Toponimin "Xunus" hissəsi qədim türk mənşəli xun (hun etnoniminin bir forması, məsələn, Albaniyada Xunanqala) və qədim türk dillərində cəm bildirən "s" şəkilçisindən, (yaxud yunan mənşəli "os" adlıq hal şəkilçisin-dən) ibarətdir. Xınzirək "Xunusörək" adının zaman keçdikcə danışıqda təhrifidir. Nahiyə isə qədim Xınzirək kəndinin adı ilə adlanmışdır. Nahiyə indiki Eçmiədzin rayonu ərazisinin müəyyən hissəsini əhatə edirdi. ^[2]

• Xınzırək
• Məmmədəlikənd
• Mirmərək Mirək- Əmir Mərək adından təhrifdir
• Molla Abdi Mənbədə kəndin adı "Monla Abdi"
• Molla Xəlil Mənbədə kəndin Dumbulu tayfasının məskunlaşiası nəticəsində yarandığı qeyd olunur
• Molla Hacılı "əhalisi Sinli camaatındandır"
• Muğanlı^[3]
• Musahacılı "Əhalisi Sinli camaatındandır"
• Musaxacəli "Sinlu əşirətinə" mənsub olması göstərilir
• Nazravan
• Nakivdar kənd Dumbuli tayfasının məskunlaşması nəticəsində yaranmış^[4]
• Samaqar (Eçmiədzin)
• Söyüdlü "Əhalisi Dünbili camaatındandır"^[5]
• Taşlıca^[6]
• Uzunqışlaq
• Üzənli"Başqa adı İrəmli" (yenə orada). "Əhalisi Şaqiabad camaatındandır" (yenə orada). Bax: İrəmli. Türk dillərində üzən "mal-qaranın yaxşı yediyi ot"^[7][8]sözündəndir.
• Üçkilsə kəndi
• Xatunbulağı "Xatun tərəfindən təmir edilmiş (düzəldilmiş) bulaq" mənasındadır.
• Xatun karyeri Xatun, ərəbcə qəryə "kənd" və azərbaycanca yer sözlərindən ibarətdir. "Xatun qəryə yeri"
• Xatunməzrəsi Xatuna (xanın, bəyin arvadına) mənsub əkin yeri" mənasındadır.
• Xaçaparaq kəndi "Əhalisi Reyhanlu camaatıdır" (yenə orada).
• Xeyrəbad Ehtimal ki, türk dillərində kair "sıldırım", "yarğanlı"^[9][10] və bət "səth", "üz" sözlərindən ibarətdir.
• Xəlilkəndi
• Xocaparalı Mənbədə kəndin Reyhanlı tayfasına məxsus olması göstərilir (yenə orada). "Xacəyə məxsus para (əkin sahəsi), sahə "yer mənasındadır.^[11]
• Hacıbəyli
• Həlimxan^[12]
• Çayırbəyli
• Çaltəpə^[13]
• ÇərəkliOrta əsrlərdə Anadoluda yaşamış Çərəkli tayfasının^[14][15] məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Çərəkli mənşəcə Səlcuq oğuzlarının Avşar (Əfşar) tayfasının Çeriklu qolunun^[16][17] adının fonetik formasıdır.
• Çilak Bulğunluk
• Şakabad Er. əv. VII əsrdə gəlmiş qədim türk mənşəli Sak (Şaka) tayfasının adını əks etdirir. İranda Şakabad kənd adı^[18] ilə mənşəcə eynidir^[19]
• Darablu
• Güllücə (Abaran)