Əbü-l-Vəfa Məhəmməd ibn Məhəmməd (ərəb. ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بن اسماعیل بن العباس البوزجانی, 10 iyun 940[1][2] və ya 940[3], Buzqan[d], Abbasilər xilafəti[6] – 15 iyul 998[4][2] və ya 998[3], Bağdad, Buveyhilər sülaləsi[2]) — fars astronomu və riyaziyyatçısı, Diofantın "Hesabının" şərhçisi; kəsrlər nəzəriyyəsinə ətraflı baxmış, pərgar və xətkeşin köməyi ilə əsas həndəsi qurmaları tətbiq etmişdir[7].
Əbülvəfa | |
---|---|
ərəb. ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بن اسماعیل بن العباس البوزجانی | |
![]() | |
Doğum adı | ابو الوفا بوزجانی[5] |
Doğum tarixi | 10 iyun 940(0940-06-10)[1][2] və ya 940(0940)[3] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 15 iyul 998(0998-07-15)[4][2] (57–58 yaşında) və ya 998(0998)[3] (57–58 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Elm sahələri | riyaziyyat, astronomiya, triqonometriya, hesab |
![]() |
X əsrdə yaşamış Bəttani ilk dəfə triqonometriyanı kəşf etmişdir. Onunla eyni əsrdə yaşamış Əbü’l Vəfa isə triqonometriyaya "sekant-kosekant" terminlərini gətirmişdir[8].
Əbül Vəfa tangens, kotangens və kosekantı ilk istifadə edən alim kimi tanınır[9].