. Kiss.az

Eyanus Sie - Wikipedia - Kiss.az

Ana Səhifə - Eyanus Sie

Əyanuş-şiə (أعيانُ الشيعة) — ərəb dilində yazılmış şiə İslam ensiklopediyasıdır. Onu Seyid Muhsin Əmin qələmə almışdır. Bu kitabda müəllif şiələrin böyük şəxsiyyətlərindən 12000 insanın həyatı və şəxsi xüsusiyyətləri, eləcə də Məhəmməd peyğəmbərin, Fatimeyi-Zəhranın, İmamların həyatlarını təfərrüatlı şəkildə araşdırmışdır.

Ensiklopediyanın mövzusu

redaktə

Əyanuş-şiə əsəri müəllifin ən görkəmli şiə şəxsiyyətləri, o cümlədən səhabələri, tabeinləri, alimləri, raviləri, hədis alimləri, müfəssirləri, mütəfəkkirləri qeyd etdiyi bir şiə ensiklopediyasıdır. Kitabın 3 müqəddiməsi var.[1] Kitabda təxminən 12000 şəxsin bioqrafiyası qələmə alınmışdır.

Birinci müqəddimə yazıçının yazmaq üslübunu bəyan edir. Sonra isə 14 bölmədə üslubunu geniş şəkildə izah edib. İkinci müqəddimə şiəliyin ümumi tarixi haqqında olub 12 mövzudan ibarətdir:[2]

  1. şiəlik terminin və şiə sözünün mənaları, əhli-sünnə yazarlarının şiə firqələri haqqında olan nəzərlərini cavablandırmaq;
  2. şiəliyin başlanğıcı və yayılması, səhabələr arasında şiəlik, şiə səhabələri və şiələrin çoxalması haqqında;
  3. Əhlibeyt və onların başına gələn bəzi zülmlər haqqında;
  4. Əhlibeytə olunan ardıcıl repressiyalar haqqında;
  5. Əhlibeyt şiələri ilə insafsız rəftar edilməsi haqqında;
  6. şiələrə atılan çoxlu iftiralar haqqında və 12 imam cəfəri şiələrinin inanclarının (əqaidinin) xülasə bəyanı;
  7. İslam torpaqlarında şiəliyin yayılma səbəbləri haqqında;
  8. Əhli beytin fəzilətləri və onların İslam yolundakı xidmətləri haqqında;
  9. 12 İmam şiəliyinin inancları (əqidəsi) barəsində;
  10. şiə alimləri, şairləri, ədibləri, yazarları və onların əsərləri haqqında;
  11. şiə vəzirləri, əmirləri, qaziləri, böyük şəxsiyyətləri barədə;
  12. şiələrin yaşadığı şəhərlərin adları.

Üçüncü müqəddimə kitabda istinad olunan mənbələrdən bəhs edir.

Əyanuş-şiə kitabının mötəbərliyi, dəyəri və əhəmiyyəti haqqında alimlərin çoxlu tərifləri mövcuddur. Əyanuş-şiə kitabının aydınlığı, materialların dərinliyi, mövzuya daxil olmaq və mövzuları bölmək üslubu, məntiqi ardıcıllıq və.s xüsusiyyətlər bu kitabın üstün cəhətləri arasında qeyd edilir.[3]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Qulamhəsən Məhərrəmi, Tarixdə İmamət məktəbi, səh.15-16, Qədim qala, Bakı 2018
  2. ↑ Seyid Muhsin Əmin, Əyanuş-şiə, Darut-təaruf nəşriyyatı, Beyrut, c.1, səh.18-209
  3. ↑ Qulamhəsən Məhərrəmi, Tarixdə İmamət məktəbi, səh.16, Qədim qala, Bakı 2018
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Əyanuş-şiə&oldid=8173038"
KISS.AZ