 |
 |
Kiss.az |  |
 |
Bu səhifənin Həmzə ibn Həbib olaraq adlandırılması təklif edilir. |
Həmzə ibn Həbib ibn Əmarə ibn İsmail Zeyyat əl-Kufi (hicri 80-156, ərəb. حَمْزَة بْنُ حَبِيبٍ بْنُ عِمَارَة بْنُ إسْمَاعِيل الكُوفيُّ ) — şiələrin 6-cı imamı Cəfər Sadiqin əshabından[1][2] biri və Quranın mütəşabih ayələri barədə kitab yazan ilk şəxs,[3] yeddi qaridən biri, iranlı şiə[4][5][6] mühəddis.
| Həmzə ibn Həbib Kufi | |
|---|---|
| ərəb. حمزة الزيت | |
 | |
| Doğum tarixi | 699 |
| Vəfat tarixi | 772 |
| Milliyyəti | iranlı |
| Elm sahələri | qiraət, hədis |
| Tanınmış yetirmələri | Xəllad, Xələf |
Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Həmzə Zeyyat əl-Kufi, Kufəli yeddi qaridən biridir. Dövrün bir çox hədis nəql edənləri kimi o da Kufəyə gəlmiş və Kufi nisbəsiylə məşhurlaşmışdır. O şiələrin 6-cı imamı olan Cəfər əs-Sadiqdən dərs almış və ondan hədis nəql etmişdir. Həmzə Zeyyat hədis alimi Həmran ibn Əyunun yaxın dostlarından olmuşdur. Həmzə Zeyyat Kufi həmçinin şiələrin 8-ci imamı İmam Rza ilə də məktublaşmışdır.
Hicri 156-cı ildə Həlvan şəhərində vəfat etmişdir[7]
Həmzə Zeyyat Quran qiraəti barədə məşhurlaşsa da, o həm də mühəddisdir. Kitablarda Həmzə Zeyyatın Quran alimi, ərəb dilini və fərzləri yüksək səviyyədə bilən biri olduğu qeyd edilmişdir.[8] Quran elmi barədə Asim və Əməşdən sonra ən bilikli şəxslərdən biri olduğu bildirilir.
Onun nəql etdiyi hədislər hədis kitablarında qeyd edilmişdir. Quranın 7 qarisindən biri kimi məşhurlaşmış və Fəthullah Kaşaninin qeydinə əsasən, Cəfər bin Muhəmməd Sadiqin yanında Quran oxumuşdur.[9]
Şeyx Təbərsi də Həmzə Zeyyat Kufinin Cəfər bin Muhəmməd Sadiqin, həmçinin Əməş Süleyman bin Məhranın yanında qiraət öyrəndiyini qeyd etmişdir.[10]
Mühəqqiq Tehrani onun Cəfər əs-Sadiq və Əməşdən savayı, Zürarə bin Əyunun qardaşı Həmran bin Əyunun da yanında qiraət öyrəndiyini bildirmişdir.[11]
Müsəlman alimlərinin qeydinə əsasən Quranın 7 qarisindən biri olan Həmzə Zeyyat Kufəlilərin əksəriyyəti kimi şiələrdən və onların böyük şəxsiyyətlərindən biri idi. Belə ki Ağa Bozorg Tehrani onu şiələrin şeyxlərindən hesab etmişdir.
Yaqut Həməvi belə deyir: “O, qiraəti Əməşdən və İmam Cəfər bin Muhəmməd Sadiqdən öyrənmişdir...”[12]
Zəhəbi də Həmzənin şiələrin imamı Cəfər əs-Sadiqin yanında Quran oxuduğunu qeyd etmişdir[13]
Seyid Muhsin Əmin Həmzə Zeyyat Kufinin Quranın mütəşabih ayələri barədə yazan şiə müəlliflərindən biri olduğunu qeyd etmişdir.[14]
Muhəqqiq Tehrani Həmzə Zeyyatın “Əsbaul-Quran” kitabı barədə danışarkən deyir: Bu kitab qarilərin imamı yeddi qaridən biri Həmzə bin Həbib Kufinindir.[15]
 |
 |
KISS.AZ |  |
 |
|