Kerol Adams (ing. Carol J. Adams; 1951[1][2], Nyu-York, Nyu-York ştatı[3]) — amerikalı yazıçı, feminist və heyvan haqları müdafiəçisi.[4] Adams, bir neçə kitabın, o cümlədən The Sexual Politics of Meat: A Feminist-Vegetarian Critical Theory (1990) və The Pornography of Meat (2004) kitablarının müəllifidir. O, xüsusilə qadınların və qeyri-insan yəni heyvanlarının istismar edilməsi arasındakı əlaqələrə dair nəzəriyyələri ilə tanınır. 2011-ci ildə Heyvan Haqları Şöhrət Zalına daxil edilmişdir.[5]
Kerol Adams | |
---|---|
ing. Carol J. Adams | |
![]() | |
Doğum tarixi | 1951[1][2] |
Doğum yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | feminist, heyvan haqları müdafiəçisi |
caroljadams.com | |
![]() |
Kerol Adams 1951-ci ildə Nyu-Yorkda anadan olmuşdur. Kerol, feminist-veqan, vəkil, aktivist və müstəqil tədqiqatçıdır.[6] Onun işi interseksional təzyiqlərin mədəni konstruksiyasını araşdırır. Adams gənc yaşlarında feminist və vətəndaş hüquqları müdafiəçisi olan anasının və Eri gölünün çirklənməsinə qarşı ilk məhkəmə işlərindən birində iştirak etmiş vəkil atasının təsiri altında formalaşıb. O, Nyu-York ştatının kiçik bir kəndi olan Forestvilldə böyümüşdür.[7]
Bir sinfi atlayaraq məktəbdə kollec səviyyəsində ingilis dili dərsləri alan Adams,[8] daha sonra Roçester Universitetində İngilis dili və Tarix ixtisası üzrə təhsil almışdır. Universitetdə qadın araşdırmaları kurslarını kataloqa əlavə etdirmişdir. 1972-ci ildə bakalavr dərəcəsini, 1976-cı ildə isə Yel Din Məktəbində magistr dərəcəsini almışdır.[9] 1974-cü ildə Boston şəhərinə köçərək tanınmış feminist mütəfəkkir Meri Deyli ilə birlikdə işləmişdir. Adams bu dövrü belə xatırlayır: “Bu, maraqlı bir dövr idi – söhbətlər və qarşılıqlı tənqidlər… Mənim təkamül edən feminist-veqan baxışlarım və onun təkamül edən biofil fəlsəfəsi bəzən bir-biri ilə toqquşurdu.[7][10]”
Adams ailəsinin ponisini ov zamanı ölü tapmasını və həmin axşam hamburger yeməsini xatırlayır.[11][12] Bu hadisə onu düşündürüb ki, bir heyvanın ölümünə kədərlənib, digərini yemək riyakarlıqdır. Bu, onun vegetarian olmasına səbəb olmuşdur. O, heyvan etikası sahəsində feminist qayğı nəzəriyyəsinin pionerlərindən biridir. Adams, etik heyvan hüquqlarını müdafiə etməyə və digər fəallıq formaları ilə məşğul olmağa davam edir.[13] Kerol, universitetlərdə mühazirələr oxuyur, kurslar keçir və sosial media vasitəsilə daha geniş auditoriyaya çatmağa çalışır. Son illərdə Adams Dallas, Texasda The Stewpot tərəfindən həyata keçirilən yenilikçi şəhər inkişafı layihəsində fəal iştirak edib.
Hazırda o, həmçinin Ceyn Ostin və Qayğıkeşlik mövzusunda bir kitab, həmçinin Towards a Philosophy of Care through Care adlı nəzəri avtobioqrafiya üzərində işləyir.[14] Adams öz nəzəriyyələrini yaymaq üçün The Sexual Politics of Meat Slide Show təqdimatını göstərməyə davam edir. O, həmçinin Patti Breytman və Virciniya Messina ilə birlikdə Even Vegans Die kitabını tamamlayır. Adams deyir: “Mən həyatımda mümkün qədər az zərər vermək istəyirəm. Yer üzündə yüngül addımlarla gəzmək istəyirəm.” Onun həyatı boyu nailiyyətləri və məqsədləri bu fəlsəfəni əks etdirir.[15]
Adams chooseveg.com tərəfindən "Tarix Yaradan 20 Qadın Veqan" siyahısına daxil edilmişdir. Bu siyahıya həmçinin Venus Vilyams (dünya çempionu tennisçi) və Ellen Deceneres (The Ellen DeGeneres Show-un aparıcısı) daxil idi. Kerol, Striking at the Roots: A Practical Guide to Animal Activism (2008) kitabına da məlumat təmin edən şəxslərdən biridir.
Adams 1970-ci illərin sonlarından 1987-ci ilə qədər Çatokua dairəsinin Kənd Təsərrüfatı İdarəsi təşkilatının icraçı direktoru olmuşdur. O, hazırda Texasda həyat yoldaşı, keşiş Bryus Byukenen ilə yaşayır və Dallasın ilk Presviterian Kilsəsinin üzvüdür.
Adams The Sexual Politics of Meat kitabında qadınların, xüsusilə çətin dövrlərdə, ən yaxşı hesab etdikləri ətin kişilərə verilməsi praktikasını araşdırır.[16] O, feminizmlə vegetarianizm, patriarxiya ilə ət yeməyi arasındakı əlaqələri tarixi və ədəbi mətnlər üzərindən analiz edir. Kitabın əsas nəzəriyyələrindən biri yox olan istinad anlayışıdır.Adamsın fikrincə, bu anlayış insanların niyə ət yeməyə davam etdiyini və qadınların pornoqrafiyada obyektləşdirilməsini izah edir.
Adams patriarxal sistemi insanlarla heyvanlar arasındakı münasibətə bənzədir. O, ətin kişi üstünlüyünü ifadə etdiyini, patriarxal mədəniyyətin heyvanları sadəcə istehlak mənbəyi kimi gördüyünü bildirir. Kitabda, həmçinin, kişilərin heyvanlar üzərindəki hakimiyyət hissinin, qadınların cinsi obyekt kimi istismarına bənzədiyi vurğulanır.[17]
Bu kitabda Adams qadınlara qarşı zorakılıq və təzyiqin heyvanların istismarı ilə birbaşa əlaqəli olduğunu irəli sürür.[18] İnsanlar heyvanları aşağı statuslu varlıqlar kimi qəbul edir və onları istismar etməyi haqq qazandırır. Adamsa görə, kişilər qadınlara da oxşar münasibət göstərirlər. Onun nəzəriyyəsinə əsasən, patriarxal dil heyvanları və qadınları alçaldaraq onları təkcə fiziki varlıqlar kimi görməyə çalışır.[19]
Adamsın fəallığı sosial ədalət, məişət zorakılığı, evsizlik, irqçilik və heyvanlara qarşı zorakılığa qarşı mübarizəni əhatə edir. Onun feminizmi hələ uşaqlıqda formalaşıb və universitetdə ilk Qadın Azadlığı Hərəkatı toplantısına qatıldıqdan sonra daha da dərinləşib. Kerol, feminist tarix araşdırmalarında vegetarianizmin feminist oyanışla əlaqəli olduğunu aşkar edib. Adams patriarxal etik sistemin zorakılığı normal və təbii saydığını, insan istisnaçılığını (ing. human exceptionalism) gücləndirdiyini və digər canlıların təzyiq altında saxlanmasını davam etdirdiyini vurğulayır.[20]
Kerol, aktivizminin yazı tərzinə təsir etdiyini bildirir: “Fəaliyyət göstərmək mənə başqalarının bu ideyaları necə təcrübədən keçirdiyini başa düşməyə kömək etdi.” 1970-ci illərdə o və həyat yoldaşı irqçiliyə qarşı mübarizə aparıblar. Onlar Nyu-Yorkun Dyunkerk şəhərində yaşayıb və azlıqlar üçün yaşayış şəraitini yaxşılaşdırmağa çalışıblar. Bu fəaliyyətlərinə görə təhdidlər alsalar da, mübarizədən əl çəkməyiblər.[21]
Sonralar Adams heyvan hüquqlarını dəstəkləməyə başlayıb və insanlara vegan qidalanmasını tanıtmağa çalışır. O, feminizə edilmiş protein (ing. feminized protein) anlayışını təqdim edib, bu termin yumurta və süd məhsullarını təsvir edir, çünki bunlar bitki mənşəli proteinlərin dişi heyvanların reproduktiv dövrlərindən istifadə etməklə istehsal olunur.
So were her experiences in Dunkirk, N.Y., where she and her husband developed a hot line for battered women. Many callers spoke of feeling "like a piece of meat.' Other women said their husbands had beaten them because they didn't serve meat with dinner. And some said their husbands had killed the family pet. The implicit warning: "You could be next."Abstract. Arxiv surəti 11 iyun 2022 tarixindən Wayback Machine saytında
Adams's new book, The Pornography of Meat, collects some of the material in support of her ideas that she has been sent by admirers of her work. [...] When it was picked up by right-wing media pundits in the United States as the epitome of political correctness gone mad, Adams was mocked as the woman who believes that cows have the same rights as women. In the United Kingdom, Auberon Waugh suggested in the Sunday Telegraph that "Carol J. Adams" did not exist, and that The Sexual Politics of Meat was a deliberately provocative piece of satirical sophism written by a male academic.