. Kiss.az

Primitivizm - Wikipedia - Kiss.az

Ana Səhifə - Primitivizm

Primitivizm — XIX əsrdə yaranmış rəsm stili. Bir uşaqın yaradıcılığına və ya ibtidai dövrün təsvirlərinə bənzər formaları tərtib edən şəklin qəsdən sadələşdirilməsi daxildir. Bəzi tənqidçilərə görə, sadə sənətinin konsepsiyası "primitivizm" anlayışına deyil, birincisi qeyri-peşəkar, ikincisi, peşəkar rəsm stilidir.

 Niko Pirosmani — Aktrisa Marqarita (1909)

Primitivizmin ən məşhur nümayəndələri: Anri Russo, Niko Pirosmani, Pol Qogen və başqaları hesab oluna bilər.

Mündəricat

  • 1 Tarixi
  • 2 Xüsusiyyət və üslub elementləri
  • 3 Əsas nümayəndələri
  • 4 Həmçinin bax
  • 5 Ədəbiyyat
    • 5.1 İngilis dilində
    • 5.2 Rus dilində
  • 6 Xarici keçidlər

Tarixi

redaktə

Primitivizm XIX əsrdə baş verən modern sənət hərakatlarının yeni formalaşan estetik meyillərindən biri kimi qiymətləndirilir. Kupist və simvolistlər arasında yayılaraq formal məhdudiyyətlərə qarşı idi.

Digər cərəyanlardan fərqi – primitivizm qeyri-peşəkarlığı, ibtidai dövrün təsvirini deyil, qəsdən sadələşdirilmiş üslubu nəzərdə tutur.

Xüsusiyyət və üslub elementləri

redaktə

• Çalarların və perspektivin sadələşdirilməsi

• Simvolik elementlər və dekorativ kompozisiyalar

• Təbii, real mövzuların (heyvanlar, bitkilər, uşaqlar, yaşlılar) tez-tez işlənməsi. [1]

Əsas nümayəndələri

redaktə

• Anri Russo (Henri Rousseau) – "Gömrükçü" ləqəbli naif stilin göstəricisidir. Ekzotik mənzərələri və sıx, dekorativ üslubu ilə məhşur idi.

• Niko Pirosmani – güclü primitivist idi. Əsərləri portret və gündəlik motivləri ilə diqqət çəkirdi.

• Pol Qogen – postimpressionist olsa da, primitivizm üslubunun güclü təsirində qalmışdır. Taiti-loqablı rəng palitrası və mistik mövzuları ilə məhşur olub. [2]

Həmçinin bax

redaktə
  • Anarxo-primitivizm

Ədəbiyyat

redaktə

İngilis dilində

redaktə
  • Antliff, Mark and Patricia Leighten, "Primitive" in Critical Terms for Art History, R. Nelson and R. Shiff (Eds.). Chicago: University of Chicago Press, 1996 (rev. ed. 2003).
  • Blunt, Anthony & Pool, Phoebe. Picasso, the Formative Years: A Study of His Sources. Graphic Society, 1962.
  • Connelly, S. Frances. The Sleep of Reason: Primitivism in Modern European Art and Aesthetics, 1725–1907. University Park: Pennsylvania State University Press, 1999.

  • Cooper, Douglas The Cubist Epoch, Phaidon in association with the Los Angeles County Museum of Art & the Metropolitan Museum of Art, London, 1970, ISBN 0-87587-041-4
  • Diamond, Stanley. In Search of the Primitive: A Critique of Civilization. New Brunswick: Transaction Publishers, 1974.
  • Etherington, Ben. Literary Primitivism. Stanford: Stanford University Press, 2018.
  • Flam, Jack and Miriam Deutch, eds. Primitivism and Twentieth Century Art Documentary History. University of California Press, 2003.
  • Goldwater, Robert. Primitivisim in Modern Art. Belnap Press. 2002.
  • Lovejoy, A. O. and George Boas. Primitivism and Related Ideas in Antiquity. Baltimore: Johns Hopkins Press, 1935 (With supplementary essays by W. F. Albright and P. E. Dumont, Baltimore and London, Johns Hopkins U. Press. 1997).
  • Redfield, Robert. "Art and Icon" in Anthropology and Art, C. Otten (Ed.). New York: Natural History Press, 1971.
  • Rhodes, Colin. Primitivism and Modern Art. London: Thames and Hudson, 1994.
  • Solomon-Godeau, Abigail. "Going Native: Paul Gauguin and the Invention of Primitivist Modernism" in The Expanded Discourse: Feminism and Art History, N. Broude and M. Garrard (Eds.). New York: Harper Collins, 1986.

Rus dilində

redaktə
  • Авдеева В. В. Современное наивное искусство Германии: проблемы изучения // Известия Уральского государственного университета. — 2004. — № 33. — С. 230–238.
  • Прокофьев В. О трех уровнях художественной культуры Нового и Новейшего времени: К проблеме примитива в изобразительных искусствах // Примитив и его место в художественной культуре Нового и Новейшего времени [: сб.]. М.: Наука, 1983. С. 6–28
  • Юрков С. От лубка к "Бубновому валету": Гротеск и антиповедение в культуре "примитива" // Юрков С. Под знаком гротеска: антиповедение в русской культуре: XI-начало XX вв. СПб.: Летний сад, 2003. С. 177–187. — ISBN 5-89740-083-0.

Xarici keçidlər

redaktə
  • Articles on Primitivism Arxivləşdirilib 2014-01-04 at the Wayback Machine (ing.)
  • "Primitivism meaning and methods""
  • Research Group in Primitive Art and Primitivism (CIAP-UPF)
  • Ben Etherington, "The New Primitives", Los Angeles Review of Books, may 24, 2018.
  1. ↑ "Primitivism Movement Overview". The Art Story.
  2. ↑ "Smarthistory – Modern Art, Colonialism, Primitivism, and Indigenism: 1830–1950". smarthistory.org.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Primitivizm&oldid=8190918"
KISS.AZ