 |
 |
Kiss.az |  |
 |
.NET (əvvəllər '.NET Core') — Microsoft və .NET Foundation tərəfindən GitHub üzərindən dəstəklənən, pulsuz, açıq mənbəli və müxtəlif platformalarda (Windows, macOS, Linux, iOS, Android və s.) işləyə bilən proqram təminatı yaratmaq üçün nəzərdə tutulmuş müasir inkişaf platformasıdır.[2] Klassik .NET Framework-ün varisi olaraq, .NET müasir tətbiqlərin – veb saytlar, servislər, masaüstü proqramlar, mobil tətbiqlər, oyunlar, əşyaların interneti (IoT) və süni intellekt (AI) həlləri – inkişafı üçün vahid və geniş imkanlar təklif edir.[3]
| .NET Framework | |
|---|---|
 | |
 | |
| Tipi | proqram təminatı freymvorku, kompüter platforması |
| Tərtibatçı | Microsoft və .NET Fondu (Community) |
| Proqramlaşdırma dili | C#, F#, VB.NET |
| Əməliyyat sistemi | Cross-platform (Windows, macOS, Linux) |
| Yayımlanma tarixi |
27 iyun 2016) (.NET Core 1.0 olaraq) 10 noyabr 2020) (.NET 5 olaraq unifikasiya) |
| Platforma | x86, x64, ARM32, ARM64 |
| Sonuncu versiya | 8.0.4 (9 aprel 2024)) |
| Lisenziya | Əsasən MIT License (Runtime və kitabxanalar)[1] |
| Sayt | dotnet.microsoft.com |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Platforma yüksək performans, təhlükəsizlik, geniş kitabxanalar dəsti və C#, F#, VB.NET kimi müasir proqramlaşdırma dillərini dəstəkləməsi ilə seçilir.
.NET platformasının tarixi 2002-ci ildə .NET Framework 1.0-ın təqdim edilməsi ilə başlayır. İllər ərzində .NET Framework davamlı olaraq təkmilləşdirilmişdir. Lakin platformanın yalnız Windows əməliyyat sistemini dəstəkləməsi və monolitik arxitekturası müasir tələblərə tam cavab vermirdi.
Bu məhdudiyyətləri aradan qaldırmaq məqsədilə Microsoft 2016-cı ildə `.NET Core` 1.0-ı təqdim etdi. .NET Core açıq mənbəli, cross-platform (Windows, macOS, Linux) və modul arxitekturalı olaraq dizayn edilmişdi.[4]
2020-ci ildə Microsoft, .NET Framework, .NET Core və Xamarin (mobil inkişaf üçün) texnologiyalarını vahid bir platformada birləşdirən `.NET 5`-i buraxdı. Bu, "Core" adının ləğvi və .NET ekosistemində vahid gələcəyə doğru atılmış mühüm bir addım oldu.[5] O vaxtdan bəri hər ilin noyabr ayında yeni əsas versiya (məsələn, .NET 6 LTS, .NET 7, .NET 8 LTS) təqdim olunur.[6]
Bu məhdudiyyətləri aradan qaldırmaq məqsədilə Microsoft 2016-cı ildə `.NET Core` 1.0-ı təqdim etdi. .NET Core açıq mənbəli, cross-platform (Windows, macOS, Linux) və modul arxitekturalı olaraq dizayn edilmişdi.[4]
2020-ci ildə Microsoft, .NET Framework, .NET Core və Xamarin (mobil inkişaf üçün) texnologiyalarını vahid bir platformada birləşdirən `.NET 5`-i buraxdı. Bu, "Core" adının ləğvi və .NET ekosistemində vahid gələcəyə doğru atılmış mühüm bir addım oldu.[5] O vaxtdan bəri hər ilin noyabr ayında yeni əsas versiya (məsələn, .NET 6 LTS, .NET 7, .NET 8 LTS) təqdim olunur.[6]
.NET platforması bir neçə fundamental komponentdən ibarətdir:
.NET, müxtəlif növ tətbiqlərin inkişafı üçün zəngin çərçivə (framework) və texnologiyalar dəsti təqdim edir:
.NET platformasının bir çox əhəmiyyətli üstünlükləri mövcuddur:
.NET platforması müxtəlif və geniş spektrli tətbiqlərin yaradılması üçün istifadə olunur:
Microsoft .NET platformasını aktiv şəkildə inkişaf etdirməyə və dəstəkləməyə davam edir. Hər il buraxılan yeni versiyalar platformaya müasir funksionallıqlar əlavə edir, performansı artırır və ən son texnoloji trendlərə uyğunlaşdırır.[24] Bulud texnologiyaları, serverless arxitekturalar, süni intellekt və kvant hesablamaları kimi sahələrlə daha dərin inteqrasiya .NET-in gələcəkdə də relevant və güclü bir platforma olaraq qalacağını göstərir.
 |
 |
KISS.AZ |  |
 |
|